Hien
Even ten oosten van Dodewaard, in het gehucht Hien, heeft de Historische Kring Kesteren en Omstreken zich in 1976 ontfermd over een zojuist gerooide boomgaard. Dankzij de grote ervaring van de amateurs kon een groot aantal vondsten worden opgeraapt en gedetermineerd. De site kende opvallend veel bouwmateriaal: huttenleem, kalksteen, tufsteen en baksteen, waaronder een dakpan met stempel LXG, het Tiende Legioen uit Nijmegen. Verder veel Romeins importaardewerk, glaswerk, een maalsteen en een mysterieuze ketting - geïnterpreteerd als hondenketting vanwege een eveneens gevonden hondenschedel. Deze hondenschedel is overigens niet bewaard gebleven: de foto toont een vervangend exemplaar.
De hondenketting uit Hien, met een recente hondenschedel (HKKO).
Wrijfschaal met leeuwenkoptuit van terra sigillata uit Zwammerdam, vergelijkbaar met een exemplaar uit Hien (Claudia Thunnisen).
Over de aard van de nederzetting valt weinig zinnigs te zeggen, maar de vondst van een vloer bestaande uit opus signinum zou bij hedendaagse archeologen ogenblikkelijk de alarmbellen doen rinkelen. Opus signinum is een typisch Romeinse bouwtoepassing van beton, waarbij het cement werd gemengd met scherven van aardewerk en/of baksteen. Het beton was door deze samenstelling buitengewoon waterdicht en werd daarom vooral toegepast op natte plekken zoals badhuizen en aquaducten, maar ook voor vloeren in (chique) woonhuizen. Met die wetenschap kun je heerlijk speculeren over wat er in het kleine gehucht Hien voor moois heeft gestaan.
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
-
Datema, A., 1976. ‘Rondom een wijsteen en een ketting.’ In: Tabula Batavorum 1976-2, 11-12.
Meer Regio Betuwe
-
Kesteren
Kesteren
Binnen de Neder-Germaanse limes vormt Kesteren een geval apart. Opgravingen laten zien dat hier in de Romeinse tijd volop activiteit is geweest, zowel militair als civiel. Men nam daarom lange tijd aan dat hier het van de Peutingerkaart bekende castellum
-
Maurik
Maurik
In de jaren '70 zijn bij baggerwerkzaamheden ten noorden van Maurik een groot aantal vondsten gedaan. De combinatie van militaire vondsten en bouwmateriaal (zoals tufsteen en dakpannen) wijzen op een castellum.
-
Tiel-Passewaaij
Tiel-Passewaaij
De opgraving voorafgaand aan de nieuwbouwwijk Passewaaij in Tiel heeft een schat aan kennis opgeleverd over de ontwikkeling van een plattelandsnederzetting in de Romeinse tijd.
-
Culemborg Voorkoop
Culemborg Voorkoop
Voorafgaand aan de aanleg van de wijk Voorkoop hebben archeologen in 1971 een veldkartering uitgevoerd. Daarbij zijn veel Romeinse vondsten gedaan, zoals aardewerk (zowel handgevormd als terra sigillata), glaswerk en een maalsteen.
-
Maurik – De Woerd
Maurik – De Woerd
Jan Hendrik Holwerda groef tussen Rijswijk en Maurik met behulp van plaatselijke arbeiders een ‘Bataafsche nederzetting’ op. Hij legde daarbij een groot aantal sporen van gebouwen, greppels en ‘palissaden’ bloot.
-
Geldermalsen centrum
Geldermalsen centrum
Bij zandafgravingen op het landgoed Bottesteyn, begin 20e eeuw, kwamen tal van Romeinse voorwerpen tevoorschijn.
-
IJzendoorn - Binnenwaard
IJzendoorn - Binnenwaard
Vanaf de jaren ’60 zijn de uiterwaarden van IJzendoorn – bekend als de Binnenwaard – het doelwit geworden van grootschalige ontzandingen. Dat heeft geleid tot een aantal opvallende, losse vondsten.
-
Maurik - castellum
Maurik - castellum
Tijdens zandwinning in een oude Rijnarm bij Maurik in 1972 zijn talloze Romeinse vondsten gedaan. Vrijwel zonder uitzondering komen ze uit baggerstort en zijn ze veiliggesteld door plaatselijke amateurs.
