Bodegraven
Er moet in de Romeinse tijd bij Bodegraven een militair steunpunt zijn geweest in de buurt van het veenriviertje Oude Bodegrave, maar bodemonderzoek is lastig omdat het moderne stadje over de antieke resten ligt. Lange tijd tastten archeologen daarom in het duister, waarbij een rol speelde dat Bodegraven wel érg dicht bij Zwammerdam ligt, zodat de vraag opkwam waarom hier überhaupt een fort zou zijn. De ontdekking van het noordelijke poortgebouw maakte een einde aan de twijfel. Het fort zal ongeveer dezelfde afmetingen hebben gehad als de andere forten, dus pakweg 120 bij 70 meter.
Tentharingen suggereren dat het fort is ontstaan als tentenkamp; een tweede bouwfase is van hout geweest en valt dankzij jaarringenonderzoek aan het poortgebouw te dateren rond het jaar 61; een derde fase was van steen. Waarschijnlijk heeft de 'verstening' tussen 170 en 210 plaatsgevonden. De gevonden munten bevestigen dat het fort in gebruik was van ruwweg 40 tot 275.
Reconstructie van de houten fase van het fort. Bron: Time Travel app
Vooraanzicht van het fort met aanlegsteiger. Bron: Time Travel app
Bodegraven neemt om verschillende redenen een aparte positie in tussen de limesforten in Zuid-Holland. Als enige van die forten staat het niet op de Peutingerkaart, en is er derhalve ook geen Latijnse benaming van bekend. Ten tweede is ook archeologisch van dit fort het minst bekend. En tot slot: dat wat we er wel over weten, is vooral te danken aan de inzet van vrijwillige archeologen van de AWN. Zij legden in twee opgravingscampagnes een houten poortgebouw en een deel van de manschapsbarakken bloot.
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
- Vos, W.,J. Lanzing en H. Siemons. Romeins Bodegraven. Een overzicht van n visie op de archeologische bewoningsresten. Oosterbeek 2016.
Video
Meer Regio Limes Zuid-Holland
-
Katwijk - Brittenburg
Katwijk - Brittenburg
Katwijk aan Zee heeft binnen historische kringen grote bekendheid gekregen door de Brittenburg – een mysterieus Romeins fort, verzonken in de zee.
-
Valkenburg
Valkenburg
Het castellum in Valkenburg is het best opgegraven Romeinse fort ter wereld. En of dat niet genoeg is, is pal daarnaast een compleet legioenkamp gevonden.
-
Leiden
Leiden
Deze stad heeft twee belangrijke Romeinse troeven in handen: castellum Matilo, gevisualiseerd in het gelijknamige stadspark, en het voorname Rijksmuseum voor Oudheden.
-
Alphen aan den Rijn
Alphen aan den Rijn
Van castellum Albaniana is relatief weinig bekend, maar Alphen koestert zijn Romeinse verleden zorgvuldig. Ook vinden we hier themapark Archeon en het Archeologiehuis Zuid-Holland.
-
Zwammerdam
Zwammerdam
Zwammerdam heeft bij archeologen een mythische naam. Dat komt omdat de stad naamgever is van het type platbodem dat hier in de jaren ’70 onder spectaculaire omstandigheden is gevonden.
Wat kan ik doen in de buurt?
-
Fiets- en Wandelroute: Ommetje Bodegraven
Fiets- en Wandelroute: Ommetje Bodegraven
Julianastraat 4
Bodegraven -
Romeinse Vitrines in Nigrum Pullum
Romeinse Vitrines in Nigrum Pullum
Spoorlaan 19
2471 PB Zwammerdam -
Stadsmuseum Woerden / Castellum Laurium
Stadsmuseum Woerden / Castellum Laurium
Kerkplein 6
3441 BG Woerden -
Wandelen: Zwammerdam Nigrum Pullum - Bodegraven centrum
Wandelen: Zwammerdam Nigrum Pullum - Bodegraven centrum
Spoorlaan 19
Zwammerdam
