Caesarroute verkent Caesars sporen

Het recent verschenen boek van Tom Buijtendorp, De Caesarroute. Gids bij Caesar in de Lage Landen, toont een andere kijk op Caesar, de man die we in feite nog steeds eren met de maand juli. Het toont Caesar niet als de heroïsche veldheer van de Romeinse propaganda, maar als onzekere ontdekkingsreiziger in onze regio waar hij de nodige blunders beging, met ook een minder heroïsche uitstraling. Het boek beschrijft hoe Caesar in 55 v.Chr. van zijn recent ontdekte kamp bij Limburg an der Lahn naar de kust trok om over te steken naar zijn eveneens recent ontdekte landingsplaats in Engeland. Met vanaf de Rijn slechts 2-3 weken de tijd, en zijn ontzag voor de Ardennen, was de enige realistische route die via Maastricht dwars door België.

Caesars route

De recent ontdekte kampen tonen dat Caesar zowel in Duitsland als Engeland tweemaal op dezelfde plaats terugkeerde; hij deed dat naar eigen zeggen ook bij een hoogteburcht die niet ver van de regio rond Maastricht en Tongeren gelegen moet hebben, kerngebied van de Eburonen. Het boek De Caesarroute benadert Caesar als de eerste ontdekkingsreiziger in onze regio. Beducht voor hinderlagen in onbekend terrein, verkoos hij gebaande paden met zo min mogelijk natuurlijke hindernissen zoals rivierovergangen en bergen. Veel wijst erop dat hij daarom dezelfde route ook gebruikte bij latere campagnes in het noorden. Dat verklaart de grote rol in zijn verslag van de relatief kleine stam van de Eburonen, en de concentratie in dit gebied van muntschatten uit de tijd van Caesar.

Een toeristische route die begint langs de Limes

De Caesarroute is echter meer dan een geschiedenisverhaal: het biedt de mogelijkheid in tien dagtochten door veelal prachtige natuur de route van Caesar te verkennen. Met zijn visie dat de Rijn de natuurlijke grens van Gallië vormde, legde Caesar bovendien de basis voor de latere Limes. Het eerste deel van de toeristische Caesarroute zoals samengesteld door Buijtendorp valt dan ook samen met de Limes tot en met Nijmegen en is uitstekend te combineren met delen van de Limesroute. Na deze kennismaking met Caesar en zijn leger vormt Kessel de eerste locatie waar Caesar zelf geweest kan zijn. Vanaf daar gaat het zuidwaarts richting Zuid-Limburg en aangrenzend gebied om te zien in welk soort omgeving Caesar zijn kampen opsloeg en veldslagen leverde, en hoe de hoogteburchten van zijn vijand eruit zagen. Dankzij de ligging in veelal prachtige natuurgebieden levert het mooie wandelingen op.

Pionierstijd

Al wandelend, afgewisseld met bezoeken aan musea, krijgt de geïnteresseerde zo een beter beeld van de pioniersomstandigheden waarin Caesar optrad, en zijn ambitie om de Rijn als natuurlijke afweer tegen de woeste Germanen te verkiezen. Ook is er aandacht voor zijn opvolgers die, door Caesar geïnspireerd, terugkeerden en stapsgewijs tot dezelfde conclusie als Caesar kwamen en de Rijn tot noordelijke grens maakten.  Het boek is niet alleen een gids voor de avontuurlijke wandelaar, maar kan ook vanuit de luie stoel genoten worden, dankzij de fraaie fotografie en prettige opmaak.

Het boek verscheen naar aanleiding van de tentoonstelling over Julius Caesar in H’ART Museum Amsterdam en werd geschreven door archeoloog Tom Buijtendorp. Buijtendorp promoveerde op de lang vergeten stad Forum Hadriani bij Den Haag, deed onderzoek naar de Brittenburg en schreef er een fascinerend boek over. Nu richt hij zich nu op de vergeten slagvelden van Caesar: een echte cold case-archeoloog, die in dit boek de Romeinse tijd in ons land weer een stukje helderder en beleefbaarder maakt!

Tom Buijtendorp, De Caesarroute. Gids bij Caesar in de Lage Landen, ISBN 978 94 62585799, prijs € 22,95