Oog op de feiten
Door Simone Both - Op dinsdagavond werd er in het Rijksmuseum van Oudheden een lezing gehouden, de vierde en laatste van de serie ‘Oog op de Oudheid.’ Er werd deze avond bijzonder aandacht besteed aan de Romeinse vlootbasis in het fort Flevum, dat hoogstwaarschijnlijk bij Velzen ligt.
Kern van waarheid
De avond werd geopend en gepresenteerd door Tazuko van Berkel. Na haar introductie nam classicus Piet Gerbrandy als eerste het woord. Gerbrandy vertelde hoe wij vandaag gebruik kunnen maken van klassieke teksten, in dit geval de teksten van Romeinse auteur Tacitus (55-120 na Christus). Hoewel Tacitus zelf nooit in deze streken is geweest, heeft hij meerdere boeken geschreven over Germania en haar inwoners. Geschiedschrijving ging voor de Romeinen dan ook niet per se om feiten, maar het moest vooral een spannend verhaal zijn waar je een wijze les uit kon leren. Dit betekent ook dat het daarom lastig is voor historische en archeologen om deze verhalen te duiden. Wat is precies waarheid en waar hebben deze verhalen zich afgespeeld? Tactius beschrijft deels de opstand van de Germaanse stam de Frisii in het jaar 28, maar de afloop is niet duidelijk. Er zal vast een kern van waarheid in zitten, aldus Gerbrandy, maar hoe interpreteren we dan Tacitus’ beschrijving van mysterieuze dieren en mythische zeemonsters?
Skeletten en jaarringen
Er volgt een korte pauze met Romeinse wijn, verzorgd door Manon Henzen van het historisch kookatelier Eet!Verleden. Zelf proefde ik van de mulsum, rode wijn die door de Romeinse schrijver en wetenschapper Plinius werd beschreven als ‘een middel om jeugdigheid te bewaren.’ De wijn had een heerlijke zoete smaak door bereiding met honing, kaneel en peper.
Na de pauze werd archeoloog Arjen Bosman geïntroduceerd. Hij vertelde hoe we eigenlijk kunnen controleren of de klassieke teksten het juist hadden. Bosman is al lang geïnteresseerd in de opgravingen bij Velsen en doet er al jaren onderzoek. Wat kunnen vondsten in de bodem vertellen over deze plaats en hoe kunnen we het beste deze vondsten dateren? Er wordt onder andere onderzoek gedaan naar munten en de jaarringen in gebruikt hout. Daarnaast zijn er ook skeletten opgegraven die ons iets vertellen over de Romeinen die in het fort Flevum verbleven.
Activiteiten
De avond werd afgesloten met een discussie en vragen uit het publiek, geleid door wetenschapsjournalist Marcel Hulspas. Één van de vragen ging over de vondsten die uit de bodem van Velsen zijn gekomen. Als je deze vondsten met eigen ogen wilt bekijken, kun je terecht in het Rijksmuseum van Oudheden of het Huis van Hilde in Castricum. In het Rijksmuseum van Oudheden zijn deze week ook nog andere activiteiten te bezoeken. In de meivakantie staat het museum helemaal in het teken van de Romeinen en kunnen kinderen komen knutselen en een speurspel doen door de museumzalen, met kans op een leuke prijs. En had u deze lezingen gemist? Volgend jaar is er weer een serie lezingen met Oog op de Oudheid!
