Fietsend langs de limes
Door Pim Möhring - Het thema van de Romeinenweek 2018 is mobiliteit. Lopend, te paard of met karren en wagens: in de Romeinse Lage Landen was mobiliteit essentieel. Langs de limes (de noordelijke grens van het Romeinse Rijk) werden de wegen degelijk onderhouden voor optimaal vervoer. Vandaag nemen we met Europafietsers de proef op de som en volgen we de limes van de Lage Landen op de fiets. De Romeinen zaten niet stil en wij ook niet.
Mobiel Matilo
Vroeg op de dag verzamelen we in Katwijk aan Zee, vlakbij de Romeinse nederzetting Lugdunum. Vlakbij, aangezien Lugdunum al een paar eeuwen onder water ligt, opgeslokt door de Noordzee. We zijn met 25 fietsers en worden begeleidt door doorgewinterde en gepassioneerde Limesfietsers Paul en Henk van Europafietsers. Na een laatste blik te hebben geworpen op de Noordzee en het verzonken Romeinse castellum fietsen we, via Praetorium Agrippinae (Valkenburg) door naar het castellum Matilo (Leiden) waar een indrukwekkende reconstructie van het Romeinse fort is te zien. Archeoloog John Hagen vertelt ons op locatie over de geschiedenis van het fort. Om mobiel te blijven was veiligheid essentieel: dankzij de Romeinse forten langs de limes konden zowel legionairs als de andere bewoners van de Lage Landen zich veilig en snel verplaatsen.
Romeinen en rivieren
Van Matilo fietsen we door naar castellum Albaniana. Hier waren Romeinse hulptroepen gestationeerd van de Breuci-stam uit Illyrië (de hedendaagse Balkan). Dit toont weer aan hoe mobiel het Romeinse Rijk was; leden van de Breuci-stam moesten zich snel en effectief kunnen verplaatsen naar de andere kant van Europa. We fietsen door naar Nigrum Pullum (Zwammerdam), een rivierhaven die van groot belang was voor de Romeinse logistiek en mobiliteit. Hier zijn zes grote platbodemschepen teruggevonden door archeologen. De schepen brachten forse ladingen vracht met zich mee uit Romeinse nederzettingen als Xanten en Trier. Zo maakten de inwoners van de Lage Landen – van Romeinen tot Bataven – dankbaar gebruik van de mobiliteit die de Rijn bood.
Limesfietsroute
De Limesfietsroute duurt tijdens de Romeinenweek vier dagen en trekt van Katwijk naar Xanten. Deze route maakt echter deel uit van een nog veel grotere fietsroute die langs de geheel continentale Europese limes gaat, van Katwijk naar Constanta in Roemenië. Het routeboek is geschreven door Clemens Sweerman, een legende op het gebied van fietsroutes met onuitputtelijke kennis en een grote passie voor de Romeinse wereld. Clemens sloot zich bij ons aan in Alphen aan de Rijn alwaar hij de Limesfietsers kwam aanmoedigen. Zijn hartstocht, vriendelijkheid en liefde voor de fiets en de limes typeerde niet alleen hem, maar ook alle andere vrijwilligers die deze Limesfietsroute mogelijk maken.
